Fibromiyalji Nedir? Fibromiyalji Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

Fibromiyalji nedir?

Fibromiyalji, yorgunluk, uyku, hafıza ve duygudurum sorunlarının eşlik ettiği yaygın kas-iskelet sistemi ağrısı ile karakterize olan kronik bir ağrı bozukluğudur. Araştırmacılar, fibromiyaljinin beyninizin ağrı sinyallerini işleme şeklini etkileyerek ağrılı hisleri güçlendirdiğine inanıyor.

Fibromiyalji Belirtileri

Kaslarda ve kemiklerde ağrı (kas-iskelet ağrısı)
Hassasiyet alanları
Genel yorgunluk
Uyku ve bilişsel rahatsızlıklar

Sağlık hizmeti sağlayıcıları için bile bu durumu anlamak zor olabilir. Semptomları diğer birçok hastalığın semptomlarını taklit eder ve teşhisi doğrulayacak gerçek testler yoktur. Sonuç olarak, fibromiyalji genellikle yanlış teşhis edilir. Geçmişte, bazı doktorlar fibromiyaljinin gerçek olup olmadığını bile sorguladı. Fibromiyalji tedavisi hala zor olabilir. Ancak ilaçlar, terapi ve yaşam tarzı değişiklikleri semptomlarınızı yönetmenize ve yaşam kalitenizi iyileştirmenize yardımcı olabilir.

Fibromiyalji, "ağrı bölgeleri" olarak adlandırılan duruma neden oluyor. Belirli bölgedeki bu ağrı, sürekli bir donukluk hissi veriyor. 2016 yılı revizyonlarında fibromiyalji tanı kriterleri için özetlenen 5 ağrı bölgesinden 4'ünde kas-iskelet sistemi ağrısı yaşadıysanız, sağlık uzmanınız fibromiyalji teşhisini değerlendirecektir.

Bu tanı süreci, daha önce fibromiyalji teşhisi için odak kriteri olan ağrı süresine yapılan vurgunun aksine, kas-iskelet sistemi ağrıları ve ağrının şiddetine odaklanır.

Diğer fibromiyalji semptomları şunları içerir:

Yorgunluk
Uyku problemi
Dinlenmiş hissetmeden uzun süre uyumak (restoratif olmayan uyku)
Baş ağrısı
Depresyon
Kaygı
Odaklanma veya dikkat etme sorunu
Alt karın bölgesinde ağrı veya donuk bir ağrı
Kuru gözler
İnterstisyel sistit gibi mesane sorunları

Fibromiyalji hastalarında beyin ve sinirler normal ağrı sinyallerini yanlış yorumlayabilir veya aşırı tepki verebilir. Bunun nedeni beyindeki kimyasal bir dengesizlik veya beyindeki bir anormallik olabilir.

Fibromiyalji, duygularınızı ve enerji seviyenizi de etkileyebilir.

Fibromiyalji Beyin Sisi

"Fibro sis" veya "beyin sisi" olarak da bilinir. Bazı kişilerin aldıkları bulanık hissi tanımlamak için kullandıkları bir terimdir. Fibro sis belirtileri şunları içerir:

Hafıza kayıpları
Konsantrasyon zorluğu
Tetikte kalma sorunu

Kadınlarda Fibromiyalji

Fibromiyalji semptomları genellikle kadınlarda erkeklerden daha şiddetli olmuştur. Kadınlar erkeklerden daha yaygın ağrı, IBS semptomları ve sabah yorgunluğuna sahiptir. Ağrılı dönemler de daha yaygındır.

Örneğin menopoza geçiş fibromiyaljiyi daha da kötüleştirebilir. İşleri karmaşıklaştıran, menopoz ve fibromiyaljinin bazı semptomlarının neredeyse aynı görünmesi gerçeğidir.

Erkeklerde Fibromiyalji

Erkekler de fibromiyalji konusunda risk altındadır. Erkekler fibromiyaljiden dolayı şiddetli ağrı ve duygusal semptomlara sahip olurlar. American Journal of Public Health'te yayınlanan bir 2018 anketine göre, fibromiyalji erkeklerin yaşam kalitelerini, kariyerlerini ve ilişkilerini yoğun bir şekilde etkiliyor.

Fibromiyalji tetik noktaları

Geçmişte, insanlara vücutlarının etrafındaki 18 spesifik tetik noktasından en az 11'inde yaygın ağrı ve hassasiyet varsa fibromiyalji teşhisi konuyordu. Sağlık hizmeti sağlayıcıları, sıkıca bastırarak bu noktalardan kaçının acı verici olduğunu kontrol ederdi.

Yaygın tetikleme noktaları şunları içerir:

Başın arkası
Omuzların üstleri
Üst göğüs
Kalça
Dizler
Dış dirsekler

Çoğunlukla, tetik noktaları artık teşhis sürecinin bir parçası olmaktan çıkmıştır.

Bunun yerine, sağlık hizmeti sağlayıcıları, 2016 yılında tanı kriterleri tarafından tanımlanan 5 ağrı alanından 4'ünde ağrı yaşadıysanız ve ağrıyı açıklayabilecek teşhis edilebilir başka bir tıbbi durumunuz yoksa fibromiyalji teşhisi koyabilir.

Fibromiyalji ağrıları nerelerde olur?

Ağrı, fibromiyalji semptomunun ayırt edici özelliğidir. Vücudunuzun etrafındaki çeşitli kaslarda ve diğer yumuşak dokularda ağrıyı hissetmelisiniz. Ağrı, hafif bir ağrıdan yoğun ve neredeyse dayanılmaz bir rahatsızlığa kadar değişebilir. Fibromiyalji, anormal bir sinir sistemi tepkisinden kaynaklanıyor gibi görünmektedir. Vücudunuz normalde acı vermemesi gereken şeylere aşırı tepki verir. Ve ağrıyı vücudunuzun birden fazla bölgesinde hissedebilirsiniz. Bununla birlikte, mevcut araştırmalar hala fibromiyalji için kesin bir neden belirlemiyor.

Göğüs ağrısı

Fibromiyalji ağrısı göğsünüzde olduğunda, keskin, bıçaklama, yanma gibi hislerle korkutucu bir şekilde kalp krizi ağrısına benzeyebilir. Fibromiyaljideki göğüs ağrısı, aslında kaburgalarınızı göğüs kemiğinize bağlayan kıkırdakta merkezlenmiştir. Ağrı, omuzlarınıza ve kollarınıza yayılabilir.

Sırt ağrısı

Sırtınız ağrıyı en yaygın hisseden yerlerden biridir. İnsanların yaşamında sırt ağrıları çok yaygın olduğundan ağrının kaynağı iyi araştırılmalıdır.

Beyin sisi ve yorgunluk gibi diğer semptomlar, fibromiyaljinin nedeni olarak belirlenmesine yardımcı olabilir. Fibromiyalji ve artritin bir kombinasyonuna sahip olmak da mümkündür.

Diğer fibromiyalji semptomlarınızı gidermek için aldığınız aynı ilaçlar sırt ağrısına da yardımcı olabilir. Germe ve güçlendirme egzersizleri, sırtınızın kaslarına ve diğer yumuşak dokularına destek sağlamaya yardımcı olabilir.

Bacak ağrısı

Yoğun ve güçlü bir ağrı, kas çekilmesi, yanma, zonklama; bazen de uyuşma ve karıncalanma gibi belirtilerle bacaklarınızda hissedilebilir. Bacaklarınızı hareket ettirmek için kontrol edilemeyen bir dürtü, fibromiyalji ile örtüşebilen huzursuz bacak sendromunun (HBS) bir işaretidir.

Fibromiyalji nedenleri

Enfeksiyonlar

Geçmiş bir hastalık fibromiyaljiyi tetikleyebilir veya semptomlarını daha da kötüleştirebilir. Grip, zatürre gibi neden oldukları gibi GI enfeksiyonları, Salmonella ve Shigella bakterilerin ve Epstein-Barr virüsü fibromiyalji için tüm bağlantıları içerir.

Genler

Fibromiyalji genellikle ailelerde görülür. Bu rahatsızlığı olan bir aile üyeniz varsa, onu geliştirme riskiniz daha yüksektir.

Travma

Ciddi bir fiziksel veya duygusal travma geçiren kişilerde fibromiyalji gelişebilir.

Stres

Travma gibi, stres vücudunuzda uzun süreli etkiler bırakabilir. Stres, fibromiyaljiye katkıda bulunabilecek hormonal değişikliklerle ilişkilendirilmiştir.

Sağlık hizmeti sağlayıcıları, fibromiyalji ağrısının kronik yaygın doğasına neyin neden olduğunu tam olarak anlamıyor. Bir teori, beynin ağrı eşiğini düşürmesidir. Daha önce acı verici olmayan hisler zamanla çok acı verici hale gelir. Diğer bir teori, sinirlerin ağrı sinyallerine aşırı tepki vermesidir.

Fibromiyalj ve Otoimmün

Romatoid artrit (RA) veya multipl skleroz (MS) gibi otoimmün hastalıklarda vücut yanlışlıkla otoantikor adı verilen proteinlerle kendi dokularını hedef alır. Tıpkı normalde virüslere veya bakterilere saldıracağı gibi, bağışıklık sistemi bunun yerine eklemlere veya diğer sağlıklı dokulara saldırır.

Fibromiyalji risk faktörleri

Fibromiyalji alevlenmeleri şunların sonucu olabilir:

Stres
Yaralanma
Grip gibi bir hastalık
Beyin kimyasallarındaki bir dengesizlik, beynin ve sinir sisteminin normal ağrı sinyallerini yanlış yorumlamasına veya aşırı tepki vermesine neden olabilir.
Cinsiyet. Çoğu fibromiyalji vakası şu anda kadınlarda teşhis edilmektedir, ancak bu cinsiyet eşitsizliğinin nedeni net değildir.
Yaş. Büyük olasılıkla orta yaşta teşhis edilirsiniz ve yaşlandıkça riskiniz artar. Bununla birlikte, çocuklar da fibromiyalji geliştirebilirler.
Aile öyküsü. Fibromiyaljili yakın aile üyeleriniz varsa, onu geliştirme riskiniz daha büyük olabilir.
Hastalık. Fibromiyalji bir artrit şekli olmasa da, lupus veya RA hastası olmak fibromiyaljiye sahip olma riskinizi artırabilir.

Fibromiyalji teşhisi

Fibromiyaljiyi hiçbir laboratuvar testi veya görüntüleme taraması tespit edemez. Kapsamlı bir incelemeden sonra, sağlık uzmanınız ağrınıza başka hiçbir durumun neden olmadığı sonucuna varmalıdır. Sağlık uzmanınız, 3 ay veya daha uzun süredir yaygın ağrınız varsa size fibromiyalji teşhisi koyabilir. "Yaygın", ağrının vücudunuzun her iki yanında olduğu ve onu belinizin üstünde ve altında hissettiğiniz anlamına gelir.

Fibromiyalji tedavisi

Şu anda fibromiyaljinin tedavisi yok. Bunun yerine tedavi, bazı ilaçlar, öz bakım stratejileri ve yaşam tarzı değişiklikleri ile semptomları azaltmaya ve yaşam kalitesini iyileştirmeye odaklanır:

Fibromiyalji doğal tedavi

Sağlık uzmanınızın reçete ettiği ilaçlar fibromiyalji semptomlarınızı tamamen ortadan kaldırmazsa, alternatifler arayabilirsiniz. Birçok doğal tedavi stresi azaltmaya ve ağrıyı azaltmaya odaklanır. Bunları tek başına veya geleneksel tıbbi tedavilerle birlikte kullanabilirsiniz.

Fibromiyalji için doğal tedavi önerileri:
Fizik Tedavi
Akupunktur
5-hidroksitriptofan (5-HTP)
Meditasyon
Yoga, dikkatli kullanılması durumunda hipermobiliteye mevcut olduğu
Tai Chi
Egzersiz yapmak
Masaj terapisi
Dengeli, sağlıklı bir diyet

Terapi, fibromiyalji semptomlarını ve depresyonu tetikleyen stresi potansiyel olarak azaltabilir. Grup terapisi en uygun fiyatlı seçenek olabilir ve size aynı sorunları yaşayan başkalarıyla tanışma şansı verecektir. Bilişsel davranışçı terapi (CBT), stresli durumları yönetmenize yardımcı olabilecek başka bir seçenektir. Bire bir yardımı tercih ederseniz, bireysel terapi de mevcuttur. Fibromiyalji için çoğu alternatif tedavinin kapsamlı bir şekilde araştırılmadığını veya etkili olduğu kanıtlanmadığını unutmamak önemlidir. Bu tedavilerden herhangi birini denemeden önce sağlık uzmanınıza faydaları ve riskleri sorun.

Fibromiyalji diyeti

Bazı insanlar, belirli bir diyet planına uyduklarında veya belirli yiyeceklerden kaçındıklarında kendilerini daha iyi hissettiklerini bildirirler. Ancak araştırmalar, herhangi bir diyetin fibromiyalji semptomlarını iyileştirdiğini kanıtlamadı.

Belirtilerinizi kötüleştiren yiyecekleri tespit etmesi açısından, ne yediğinizi ve yemekten sonra nasıl hissettiğinizi yazacağınız bir gıda günlüğü edinebilirsiniz. Sonrasında bu günlüğü sağlık uzmanınızla paylaşın.

Beslenme, vücudunuzu sağlıklı tutmanıza, semptomların kötüleşmesini önlemenize ve size sürekli bir enerji kaynağı sağlamanıza yardımcı olması açısından önemlidir. Fibromiyalji sizi yorgun ve bitkin hissetmenize neden olabilir. Enerji veren yiyecek ve içecekleri(doğal olanlarını) hayatınıza dahil edebilirsiniz.

Akılda tutulması gereken beslenme stratejileri:

Tam tahıllar, az yağlı süt ürünleri ve yağsız protein ile birlikte meyve ve sebzeler yenmeli.
Bol su içilmeli.
Etten daha çok yeşil yemekler tercih edilmeli.
Diyetinizdeki şeker miktarı azaltılmalı.
Olabildiğince sık egzersiz yapılmalı.
Sağlıklı kilonuzu elde etmeli ve sonrasında onu korumalısınız.

Fibromiyalji ağrısı rahatsız edici olabilir ve günlük rutininize müdahale edecek kadar tutarlı olabilir. Sağlık uzmanınızla bunu yönetmenin yolları hakkında konuşun.

Fibromiyalji ile yaşamak

Günlük olarak yaşanan ağrı, yorgunluk ve diğer semptomlarla birleşince yaşam kaliteniz etkilenebilir. Sizin için işe yarayan bir tedavi arayışınızda ısrarcı olun. Kendinizi daha iyi hissetmeye başlamadan önce birden fazla terapiyi denemeniz veya birkaç tekniği birlikte kullanmanız gerekebilir. Neler yaşadığınızı anlayan insanlara güvenin, örneğin: sağlık uzmanınız, yakın arkadaşlar, bir terapist. Kendinize karşı nazik olun. Fibromiyalji ile yaşayanlar, durumlarıyla başa çıkmayı ve hastalığını yönetmeyi öğrenmelidirler.

Kaynak: 1

Bu blogda sunulan tüm bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Kullanılan ifadeler Gıda ve İlaç İdaresi tarafından değerlendirilmemiştir. Bu blog herhangi bir hastalığı teşhis etmek, tedavi etmek, iyileştirmek veya önlemek için tasarlanmamıştır ve herhangi bir tıbbi tedavinin yerini alması amaçlanmaz. Özel sağlık sorunlarınız için lütfen bir sağlık uzmanının tavsiyesine başvurun. Bireysel sonuçlar değişebilir.