 |
| Getty |
Freud'a göre bireyin davranışlarına yön veren cinsel dürtünün doyurulma isteğidir. Cinsel dürtüler sadece cinsellik değil, başarılan bir işten zevk almak gibi tüm zevk alma durumlarını kapsar. Cinsel dürtünün yarattığı enerji olarak tanımlanan libido, birey olgunlaştıkça vücudun farklı yerlerinde yoğunlaşmaktadır. Freud'un Kişilik Gelişimlerine tanıklık eden dönemlerde çocuklara sergilenen yanlış davranış ve tutum çocuğun o döneme saplanmasına neden olup ileride birtakım sorunlar yaşamasına yol açacaktır.
1- Oral dönem
Bebekler, ayına kadar dış dünya ile bağlantı kurar. Bu dönemde bebekler her şeyi ağzına götürür. Beslenmesini de ağız yolu ile sağlayan bebek için libido ağız bölgesinde yoğunlaşır. Oral yönden doyum sağlayan çocuklar ileride iyimser ve bağımlı yetişkin sergilerken, az doyum sağlayanlar ise kötümser ve saldırgan özellikler sergiler. Freud'a göre bu dönemdeki saplanma birey için kendine güvenden yoksun, alaycı, tartışmayı seven bir kişilik yapısı oluşacaktır.
2- Anal dönem(18 ay,3,5 yaş)
Bu dönemde çocuklarda libido anal bölgede yoğunlaşır. Anne babaların çocukları için tuvalet eğitimleri sırasında izleyecekleri yol ileride çocuklarının kişilik gelişimini etkiler. Sıkı ve baskıcı tuvalet eğitimi karşısında çocuğun tepkisi her yere tuvaletini yapmak olacaktır. Böyle çocuklar ileride de çabuk öfkelenen, pasaklı, dağınık, inatçı biri haline dönüşecektir. Ya da çocuk baskı ve cezadan kaçmak için tuvaletini tutar. Bu da ileride duygularını saklayan, cimri, aşırı düzenli ve titiz birisi olmasında etkili olacaktır.
3- Fallik Dönem(3 - 5 yaş arası)
Bu yaş grubunda cinsel enerji cinsel bölgeye doğru kayar. Cinsel organını keşfetmeye başlayan çocuk aynı cinsiyetten olan ana babasına karşı kıskançlık hissi geliştirirken, karşı cinsiyetten olan ana babasına karşı ise aşırı bağlılık göstermeye başlar. Bu cinsel merak karşısında ayıplama, suçlama, cezalandırma gibi katı tutumlar ileride bireylerde utangaçlık ve değersizlik gibi kişilik özellikleri görülmesine neden olabilir.
4- Gizil Dönem(5,6 yaş-ergenlik)
Bu dönemde cinsellik ilgisi kaybolmaya başlar. Çocukların ilgisi evden ziyade okul (dışarıdaki) arkadaşlarına yöneliktir. Önemli gördüğü kişilerle özdeşim kurar. Sosyal beceriler edinir. Okul çağı çocuğuna karşı olumsuz davranışlar sergilenmesi, çocukta aşağılık duygusu yaratır. Bu dönemi başarıyla atlatan çocuk ise ileride güvenli, dışa dönük çalışkan biri haline gelir.
5- Genital Dönem
Ergenlikle başlayan bu dönemde cinsel merak geri döner. Cinsellik dışında, meslek edinme, arkadaşlık, evlilik gibi konulara da ilgi artar.